Đất sét là gì? Nên trồng cây gì bằng đất sét? Đây là câu hỏi thường gặp của bà con nông dân, nhà vườn. Do đặc điểm không thuận lợi cho trồng trọt nên người dân thường e ngại loại đất này. Nhưng nếu biết cách cải tạo đất sét thì đây là loại đất rất tốt để cây phát triển và có thể đạt năng suất cao đối với một số loại cây trồng. Bài viết này sẽ giải quyết những khó khăn của bà con nông dân trong hoạt động canh tác trên loại đất nặng này.
Mục Lục Bài Viết
Đất sét là gì?
Đất sét là một loại đất nặng. Đây là loại đất có thành phần hạt nhỏ nhất trong tất cả các loại đất trồng trọt, chúng có kết cấu rất chặt. Tính chất này có lợi khi giúp đất giữ được chất dinh dưỡng nhưng cũng có nhược điểm là khả năng thoát nước của đất rất kém.
Nếu một loại đất có hơn 40% là đất sét, nó được gọi là đất sét. Có nhiều cách để xác định xem đất trồng trong chậu của bạn có phải là đất sét hay không. Cách đơn giản nhất là xoa mẫu đất giữa các ngón tay, nếu là đất sét bạn sẽ cảm thấy trơn và có thể dính vào ngón tay hoặc để lại vệt trên da.
Ưu điểm và nhược điểm của việc trồng đất sét
- Đất sét có kết cấu chặt nên giữ được nhiều dưỡng chất. Nhiệt độ trong đất sét biến đổi chậm so với nhiệt độ của không khí.
- Đất chứa nhiều mùn hơn đất cát và ổn định nhiệt độ hơn đất cát
- Đất sét chứa nhiều chất keo nên các chất dinh dưỡng được hấp thụ tốt, giữ nước và giữ phân tốt. Do ít bị rửa trôi nên đất sét thường giàu chất dinh dưỡng hơn đất cát.
- Chất hữu cơ trong đất sét phân hủy chậm nên hàm lượng hữu cơ trong đất được tích lũy nhiều hơn đất cát.
- Đất sét khá mềm, hấp thụ chất dinh dưỡng tốt, ít bị bào mòn, rửa trôi. Nếu người ta biết cách cải tạo, đất sét có thể trồng cây khá thuận lợi.
- Do được cấu tạo bởi các hạt siêu nhỏ, đất có kết cấu chặt nên độ thoáng khí rất kém, dễ gây úng, ảnh hưởng đến cây trồng.
- Độ thoáng khí rất kém, không khí khó lưu thông trong đất sét.
- Đất sét nghèo chất hữu cơ thường cứng lại và đòi hỏi nhiều công tác cải tạo.
- Khi gặp hạn hán, thiếu nước, đất nứt nẻ, dễ làm đứt rễ trong đất làm cây chết.
- Cây trồng khó phát triển tự nhiên trên đất sét và năng suất kém. Người nông dân phải tốn nhiều công sức và thời gian chăm sóc loại đất này.
- Cây ưa nước như lúa nước, lúa nếp, sen, hoa súng, rau muống. Đây là những loại cây phát triển tốt trong nước đọng trong thời gian dài.
- Một số loại cây trồng như: súp lơ xanh, bắp cải, súp lơ trắng, cải xoăn, đậu xanh, cải bẹ xanh
- Một số loại củ cũng phát triển tốt trên đất sét sau khi bón thêm chất hữu cơ như khoai tây, khoai lang, khoai sọ, củ cải trắng. củ cải,
- Rau mồng tơi, cà chua, khổ qua, bầu, bí, ớt… cũng có thể trồng trên đất sét sau khi cải tạo đất.
- cây có múi như: cam. quýt. canh, bưởi…
Nên trồng cây gì bằng đất sét?
Như đã thảo luận ở trên, vấn đề lớn nhất với đất sét là khả năng thoát nước rất kém. Vì vậy, loại đất này chỉ thích hợp với các loại cây trồng ưa nước.
Nhưng người ta cũng có thể trồng các loại cây trồng khác nếu đất được cải tạo hợp lý. Bên cạnh đó, để đạt hiệu quả khi canh tác trên loại đất thịt nặng này, cần thường xuyên cải tạo hệ thống thoát nước và cải tạo kết cấu đất.
Các loại cây thích hợp trồng trên đất sét
Cách cải tạo đất sét cho cây trồng
Để có thể canh tác cây trồng hiệu quả, năng suất cao trên đất sét, người làm vườn cần phải cải tạo đất trước khi gieo trồng. Dưới đây là một số biện pháp cải tạo đất sét nặng giúp bà con canh tác hiệu quả.
Bón phân cho đất
Ngoài việc cung cấp chất dinh dưỡng cho đất, phân hữu cơ còn làm giảm độ nén chặt của đất sét. Giúp tơi xốp kết cấu đất, tăng khả năng thoát nước và thoáng khí cho đất.
Khi tiến hành cải tạo phải bổ sung chất hữu cơ cho đất. Lúc đầu nên cho khoảng 6cm chất hữu cơ lên bề mặt đất. Sau đó các năm tiếp theo bổ sung chất hữu cơ với độ dày 3cm trên bề mặt. Điều này giúp đất trở nên thoáng khí và tơi xốp hơn.
Vôi giúp các hạt sét kết tụ lại, cải thiện kết cấu đất và tăng khả năng thoát nước của đất sét. Vôi còn giúp kiểm soát độ pH – hạ phèn, khử chua cho đất.
Khắc phục tình trạng đất quá dính, khó thoát nước. Người trồng chú ý tạo luống cao. Không nên cày bừa quá sẽ làm đất xấu đi. Lên luống kết hợp với việc bổ sung chất hữu cơ sẽ tạo nên một tầng đất tơi xốp và giàu dinh dưỡng.
Tăng sinh vật có ích trong đất
Để giúp đất sét trở nên màu mỡ và tơi xốp hơn, người ta cần cho giun đất sinh sống và phát triển. Sử dụng các vật liệu che phủ như rơm rạ, cỏ, lá cây để tạo môi trường thuận lợi cho vi sinh vật có lợi phát triển.
Thêm đất cát hoặc mùn
Đây là một cách hiệu quả và nhanh chóng để xử lý đất sét nặng. Bạn chỉ cần thêm một lượng đất cát vừa đủ vào đất sét để nhanh chóng cải thiện kết cấu, độ xốp và khả năng thoát nước của đất.
Tuy nhiên, chi phí để cải tạo đất sét theo cách này trên diện tích lớn sẽ rất tốn kém. Vì vậy, phương pháp này chỉ khả thi với diện tích nhỏ.
Trên đây là các thông tin về đất sét là gì và một số cách cải tạo đất sét để trồng cây và những loại cây phù hợp với đất sét. Hi vọng bài viết này có thể giúp bà con trồng trọt tốt hơn và đạt năng suất cao hơn.
